یک تجربه موفق از مطالبه‌گری مدنی

حذف تصویر دختران از جلد کتاب ریاضی سوم دبستان برای سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹، انتقادات و حواشی زیادی به دنبال داشت. این اتفاق واکنش بسیاری را جامعه از مردم عادی گرفته تا جامعه‌شناسان، کارشناسان حوزه تعلیم‌وتربیت، مسوولان، هنرمندان و دیگر چهره‌های شناخته شده برانگیخت و به واکنش‌های عمومی در رسانه‌های مجازی دامن زد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

نگاهی به واکنش‌ها

به دنبال حذف عکس دختران از روی طرح جلد کتاب ریاضی پایه سوم دبستان، انتقادها از آموزش و پرورش بالا گرفت. از دید منتقدان، این مساله حاکمیت نگاهِ دارای سوگیری جنسیتی در بخش‌هایی از نظام آموزشی را به جامعه القا می‌کرد.

از نخستین بازخوردهای این اتفاق واکنش «نسیم بهاری» طراح جلد کتاب ریاضی سوم دبستان بود. او در متنی که در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرد، درباره حذف دختران از جلدی که او طراحی کرده نوشت: «این طرح را سال ۹۲ برای کتاب ریاضی سوم دبستان کشیده بودم...برایم باور نکردنی است که آن‌قدر راحت دست در طرح ببرند و دختران را حذف کنند. همان زمان هم، اتود کلی، ممیزی خورد و اجازه ندادند یکی از دخترها بالای درخت باشد. حتی جایی گفتند انگار دختر به سمت پسر می‌رود تا بغلش کند و پس طرح را اصلاح کنید. این اصلاحات قبل از چاپ جلد کتاب بود، ولی برای دست بردن در طرحی که تایید شده است، هیچ توجیهی وجود ندارد.»

«علی جنتی» وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی یکی از تندترین انتقادها به این اتفاق را داشت. او در واکنش به این اقدام در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: «وقتی افراد نادانی را مسئول تدوین کتابهای درسی می‌کنند و بر کار آنان نیز نظارتی نمی‌شود نتیجه‌اش بار کردن هزینه سنگین بر دوش نظام و مسأله دار کردن نیمی از جمعیت کشور خواهد بود. زنان و دخترانی که بیشترین افتخارات را در صحنه های علمی فناوری و ورزشی آفریده اند شایسته ستایش اند.»

«صادق زیباکلام» تحلیلگر سیاسی، نیز در حساب کاربری‌اش در توییتر به این رویداد واکنش نشان داد و نوشت: «حذف تصاویر دختران از کتابهای درسی را مقایسه کنید با مطالبی که درایران پیرامون جایگاه زنان در اسلام گفته می شود. مثلا نگاه کنید به سند "سبک زندگی ایرانی اسلامی"و جایگاهی که برای زنان قائل شده. ما همواره غرب را متهم به استفاده ابزاری از زن می نماییم در حالیکه در اسلام کرامت زنان محفوظ است.»

«معصومه ابتکار» معاون امور زنان و خانواده رئیس‌جمهوری نیز نسبت به حذف تصویر دختران از جلد کتاب ریاضی سوم ابتدایی در حساب کاربری خود چنین واکنش نشان داد: «اگرچه جلد کتاب ریاضی و علوم سال تحصیلی جدید را باید در کنار هم دید، وزیر محترم آموزش و پرورش بررسی و اصلاح کتاب‌های درسی از زوایای مختلف از جمله عدالت جنسیتی را در دستور کار دارند.

ابتکار افزود: در هر صورت حساسیت مردم بجاست. دختران را نمی‌توان نادیده گرفت.»

برخی هنرمندان هم نسبت به این اتفاق واکنش‌های تند وتیزی از خود نشان دادند.  افزون بر چهره‌های شناخته شده، سایر کاربران شبکه‌های اجتماعی هم از حذف عکس دختران از روی جلد کتاب ریاضی پایه سوم دبستان انتقاد کردند. بیشتر کاربران در انتقادهایشان، چنین اتفاقی را به نبود نگاه برابر نسبت به زن و مرد در برخی بخش‌های جامعه نسبت می‌دهند. آنان بیش از هر چیز بر لزوم آموزش نگاه برابر نسبت به زن و مرد به افراد در نظام آموزشی و اهمیت وجود نگاه‌ غیرجنسیتی در سیستم آموزش و پرورش تاکید دارند.

«خلوت کردن طرح جلد»؛ دلیلی که قانع‌کننده نبود

به دنبال بالا گرفتن انتقادها از حذف عکس دختران از روی جلد کتاب پایه سوم دبستان در اصلاحات امسال کتب درسی، بعضی مسوولان آموزش و پرورش دلیل این اقدام را خلوت کردن طرح روی جلد کتاب عنوان کردند.

در همین زمینه، روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در بیانیه‌ای آورد: «در ارتباط با تصویر روی جلد کتاب ریاضی سال سوم ابتدایی و ویرایشی که در این تصویر انجام شده است، از آنجا که تصویر قبلی بسیار شلوغ بود و تعداد مفاهیم ریاضی مطرح شده در آن تصویر بسیار زیاد بود، پیشنهاد دوستانی که از منظرهای هنری، زیبا شناسی و روانشناسی بخش‌های مختلف کتاب را بررسی می‌کنند بر این بوده است که تصویر خلوت تر گردد. از آنجا که تصویر دو دانش آموز دختر که برخی شکل‌های هندسی در دستان آنهاست حذف شده است؛ برداشت‌هایی از قبیل حذف دستوری تصاویر دختران نتیجه‌گیری شده است. با بررسی صفحات دیگر کتاب و نیز جلد سایر کتاب‌های ریاضی مشاهده می‌شود که تصاویر متعددی از دختران دانش آموز در کتاب‌های ریاضی استفاده شده است و لذا موضوع حذف دستوری تصاویر دختران نمی‌تواند مد نظر باشد.»

مطرح شدن این موضوع که خلوت کردن طرح روی جلد کتاب ریاضی سوم دبستان، دلیل حذف عکس دختران از این طرح بوده است اما از ناخرسندی‌ها نکاست و موج جدیدی از انتقادها نسبت به این اقدام را در رسانه‌ها و شبکه‌های مجازی به راه انداخت.

به دنبال این موضوع، کاربران در شبکه‌های مجازی این انتقاد را مطرح کردند که برای خلوت کردن طرح روی جلد کتاب چرا دختران را حذف کرده‌اید. در این میان هشتگ‌هایی چون #حذف دختران ممکن نیست، #حذف دختران ممنوع و #حذف دختران ازریاضی رویایی نشدنی است در فضای مجازی به راه‌افتاد تا حمایتی باشد از دختران؛ دخترانی چون زنده‌یاد «مریم میرزاخانی» نابغه ریاضی که در دوران حیاتش خدمات علمی ارزنده‌ای داشت و در برای میهنمان در حوزه ریاضی افتخارات جهانی به ارمغان آورد.

وقتی مطالبه‌گری نتیجه داد

در ادامه شکل‌گیری انتقادهای گسترده به حذف دختران از عکس روی جلد کتاب ریاضی سوم دبستان، «محسن حاجی میرزایی» وزیر آموزش و پرورش در پیام توییتری به این اعتراضات واکنش نشان داد و نوشت: به رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی مأموریت دادم تغییرات در شکل و محتوای کتاب‌های درسی را با حساسیت کامل رصد، اصلاح و گزارش نماید. تغییرات در کتاب‌های درسی همه ساله بر اساس ارزیابی و از سوی مولفین انجام می‌شود. وزیر آموزش و پرورش در این پیام توییتری تصریح کرد: به دغدغه‌های مردم اهمیت می‌دهم و دختران میهن شایسته احترام‌اند.

حاجی میرزایی سرانجام در ششمین برنامه گفتگوی هفته باهدف ایجاد ارتباط و تعامل دوسویه بین وزارت آموزش‌وپرورش و سایر دستگاه‌های دولتی که به‌صورت ویدئو کنفرانس و از طریق بستر شبکه شاد برگزار شد، از حذف تصویر دختران عذرخواهی کرد و آن را «بی سلیقگی» خواند.

او گفت: «یک بی‌سلیقگی در حذف تصویر دختران در کتاب سوم دبستان انجام شد و از این بابت عذرخواهی می‌کنیم.»

عذرخواهی وزارت آموزش و پروش از حذف عکس دختران از روی جلد کتاب ریاضی نشان داد که انتقادها به گوش مسوولان این وزارتخانه رسیده است و آنان پذیرای انتقادهای سازنده‌اند.

این اتفاق همچنین حاکی از آن بود که مطالبه‌گری و نقد سازنده برخی تصمیمات در دستگاه‌های دولتی تا چه میزان می‌تواند تاثیرگذار باشد و بهبود کیفیت تصمیم‌گیری‌ها منجر شود.

موضوع اخیر همچنین مشخص کرد که مطالبه‌گری مدنی در خصوص رعایت نگاه برابر نسبت به زن و مرد در بخش‌های مختلف، همواره باید مدنظر جامعه باشد؛ چرا که برابری میان زن‌ومرد هم در آموزه‌های دینی و هم در آموزه‌های انقلاب اسلامی وجود دارد و خداوند در قرآن کریم هیچ انسانی را به دیگری برتر نمی‌داند مگر در تقوا. لذا در این زمینه هیچگونه نگاه‌ افراطی و تفریطی از سوی مسوولان نباید مورد پذیرش جامعه قرار گیرد.

برچسب‌ها توییتر وزارت آموزش و پرورش محسن حاجی‌ میرزایی

منبع: ایرنا

کلیدواژه: توییتر وزارت آموزش و پرورش محسن حاجی میرزایی توییتر وزارت آموزش و پرورش محسن حاجی میرزایی اخبار کنکور جلد کتاب ریاضی سوم دبستان حذف عکس دختران از روی روی جلد کتاب ریاضی حذف تصویر دختران خلوت کردن طرح آموزش و پرورش حذف دختران مطالبه گری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۲۹۲۲۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۲ طرح ورزشی در بخش تبادکان مشهد افتتاح شد

به گزارش خبرنگار مهر، رضا کشتی دار عصر سه شنبه در مراسم افتتاحیه طرح فرهنگی، آموزشی، ورزشی دختران آفتاب ایران تبادکان اظهار کرد: در راستای ایجاد عدالت آموزشی، دولت سیزدهم تاکنون طرح‌ها و برنامه‌های بسیار خوبی اجرا کرده است.

معاون تربیت بدنی و سلامت آموزش و پرورش خراسان رضوی افزود: در راستای توسعه فضاهای ورزشی دانش آموزی روباز و سرپوشیده طرح شهید سلیمانی انجام شد و حدود ۱۶۰ زمین چمن مصنوعی به سبد ورزشی روباز استان اضافه شد که میزان ۲/۰ درصد به سرانه فضاهای ورزشی روباز دانش آموزی اضافه شد.

وی اظهار کرد: همچنین به منظور اجرای عدالت آموزشی برنامه دختران آفتاب ایران برای سلامت و تندرستی دختران ایران زمین در مناطق محروم اجرا می‌شود و قرار است در آینده نزدیک این طرح توسعه پیدا کرده و مدارس بیشتری از مدارس روستایی و عشایری را شامل شود.

طرح دختران آفتاب ایران یک طرح آموزشی ورزشی ویژه دانش آموزان روستایی و عشایری است

در ادامه محمد حسین عبداللهی، مدیر آموزش و پرورش تبادکان اظهار کرد: طرح دختران آفتاب ایران یک طرح آموزشی ورزشی ویژه دانش آموزان روستایی و عشایری است و وجود مراکز شبانه روزی در راستای عدالت آموزشی در نظام مقدس جمهوری اسلامی صورت گرفته است.

مدیر آموزش و پرورش تبادکان افزود: در خصوص مساله مهم سلامت جسم و روان به علت کم تحرکی برخی دانش آموزان ممکن است در آینده و بزرگسالی دچار مشکلات جسمی شوند که خوشبختانه با همکاری معاونت تربیت بدنی و سلامت اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی و اداره کل ورزش و جوانان به مساله ورزش و طرح دختران آفتاب ایران توجه شده و ما امروز شاهد افتتاح این طرح مهم هستیم.

وی خاطرنشان کرد: امروز زمین چمن مصنوعی آموزشگاه پویش سد کارده به متراژ ۵۴۰ متر مربع و با اعتباری معادل هشت میلیارد ریال و یک سالن ورزشی (کلاس درس تربیت بدنی) آموزشگاه ام هانی سد کارده به متراژ ۱۵۰ متر مربع و با اعتبار هفت میلیارد ریال افتتاح شد.

عبداللهی افزود: سرانه ورزشی دانش آموزی ما در تبادکان، بزرگترین منطقه آموزش و پرورش کشور تا سال ۱۴۰۱ کمتر از چهار سانتیمتر بود ولی با افتتاح ۱۱ زمین چمن مصنوعی و سه سالن ورزشی و یک استخر و سالن وزنه برداری این سرانه به هفت برابر افزایش پیدا کرده است.

کد خبر 6099810